در قالب یك طرح پژوهشی بررسی شد
استفاده از اطلاعات مكانی چه كمكی به مدیریت بحران كرونا می كند؟
به گزارش كمیاب آنلاین عضو هیأت علمی دانشكده جغرافیای دانشگاه تهران در چارچوب یك طرح پژوهشی، نقش اطلاعات مكانی در مدیریت بحران كرونا را تشریح و تاكید كرد: مشاركت داوطلبانه شهروندان در فراهم كردن اطلاعاتی نظیر موقعیت مكانی آنها، مكان های نیازمند به مواد ضدعفونی و دارو، محل ها و یا افراد مشكوك به كرونا و... می تواند چاره مؤثری برای مدیریت بحران ویروس كرونا باشد.
به گزارش كمیاب آنلاین به نقل از ایسنا، دكتر محمدرضا جلوخانی نیاركی، نتایج پژوهش «سامانه های اطلاعات جغرافیایی (GIS) مشاركتی یا شهروند محور: ابزاری هوشمند برای مدیریت بحران ویروس كرونا» را ارائه نمود. در این طرح پژوهشی آمده است:
«شیوع و انتشار ویروس كرونا سبب خسارت های شایان توجه جانی و مالی در شهرهای بزرگ و كوچك جهان شده است. مدیریت بحران ناشی از ویروس كرونا، موضوع مهمی است كه می توان به وسیله مشاهده سیستماتیك، تجزیه و تحلیل مكان های بیماران (منازل یا محیط كار)، بیمارستان ها و كلینیك ها و توزیع و ارائه خدمات بهداشتی و درمانی مناسب درباب كاهش آثار، آمادگی لازم، امدادرسانی سریع و بهبودی آن اقدام نمود. رصد و پایش شیوع بیماران مبتلا به كرونا و همین طور ایجاد آمادگی در حوزه های تشخیصی و درمانی، نیازمند اطلاعات مربوط به وضعیت، محل دقیق، نوع و افراد درگیر در بحران كرونا است.
یكی از بزرگترین مشكلات در مدیریت بحران كرونا، كمبود اطلاعات و همین طور نیاز به داده های آنی و به هنگام از شرایط است. بعنوان مثال، موقعیت مكانی افراد مبتلا به این ویروس، بیمارستان هایی كه بیماران مبتلا به كرونا به آنها بازگشت كردند، مسیر سفری كه بیماران بطور روزانه و هفتگی طی كرده اند، محل توزیع ماسك ها و مواد ضدعفونی كننده و غیره همچون اطلاعات مهمی هستند كه نقش مهمی را در مدیریت مؤثر و سریع بحران بیماری ناشی از ویروس كرونا ایفا می كنند.
مشاركت داوطلبانه شهروندان در فراهم كردن اطلاعات فوق، می تواند چاره مؤثری برای مدیریت بحران ویروس كرونا باشد. شهروندان و نیروهای امدادی می توانند بعنوان سنسورهای پویا، تحلیل گر، هوشمند، مسئولیت پذیر، محیط–آگاه، سیار، توزیع یافته و تعامل پذیر شرایط بحرانی پیرامون خودرا رصد كرده و اطلاعات مختلف از قبیل محل مبتلایان، مكان های نیازمند به مواد ضدعفونی و دارو، محل ها و یا افراد مشكوك به كرونا، آمادگی برای یاری به بیماران و غیره را گزارش كرده و امكان استخراج اطلاعات مفید و انجام تحلیل های پیچیده مكانی را برای مدیران بهداشتی و درمانی فراهم آورند.
بااینكه در ایران، كوشش های بسیاری در ارتباط با مهار شیوع ویروس كرونا و درمان بیماران صورت گرفته و می گیرد، ولی نیاز به بستر مناسبی جهت تحقق مؤثر و واقعی مشاركت عموم در مدیریت این بیماری است، به شكلی كه این امكان فراهم گردد تا مردم (شهروندان، نیروهای مردمی، امدادگران و غیره) بتوانند در گزارش و پایش بحران كرونا مشاركت كنند.
گسترش تكنولوژی و ظهور امكانات جدید در حوزه اینترنت، می تواند بستر یا سامانه ای را برای تولید داده های مكانی در رابطه با بحران ویروس كرونا از طرف عموم مردم و به صورت داوطلبانه فراهم آورد. سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) شهروند-محور یا مشاركتی امكان تولید منبعی غنی و باارزش از اطلاعات مكانی در رابطه با كرونا را فراهم نموده و به مردم اجازه می دهند تا شرایط بحرانی را برمبنای درك و چشم انداز خود تصویر كنند.
امروزه شهروندان در زندگی روزمره خود با ابزارهای مكانی مختلفی (مانند نقشه ها) در كارهای روزمره خود سروكار دارند. ابزارها و فناوری های مبتنی بر GIS به شكلی طراحی می شوند كه افراد عادی نیز بتوانند از آنها به اندازه افراد متخصص بدون ایجاد تفاوت در قابلیت ها استفاده كنند. ابزارهای مكانی مانند نقشه GIS، شهروندان را قادر می كنند تا اطلاعات در رابطه با مبتلایان به ویروس كرونا و همین طور خدمات بهداشتی درمانی را به صورت بصری و با درك مكانی بالاتری (عیناً همانند شرایطی كه آنها بطور فیزیكی در محل حضور دارند) با جزئیات بالا بررسی و گزارش كنند.
تابحال مطالعات گسترده ای در زمینه بكارگیری اطلاعات جغرافیایی مشاركتی در حوزه های پایش و مدیریت بحران صورت گرفته و به نقش مشاركت شهروندان در پایش شرایط بحرانی بر اساس اطلاعات مكانی پرداخته اند. بدین سبب لزوم، طراحی و پیاده سازی سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) مشاركتی یا شهروند-محور بعنوان ابزاری هوشمند و مؤثر برای مدیریت بحران ویروس كرونا بیش از پیش بنظر می رسد و نقش مهمی را در مدیریت این بیماری ایفا می كند. با استفاده از سامانه مذكور، مردم جامعه به پایشگران فعال شرایط بحرانی ویروس كرونا تبدیل می شوند و می توانند با پایش و گزارش كردن بیماران مبتلا به این ویروس در مكان های مختلف بر روی نقشه در مدیریت بحران ناشی از كرونا نقش بسزایی داشته باشند. لذا، توسعه بستر اینترنتی مكان - مبنا با بهره گیری از تكنولوژی های جدید GIS و هوشمند جهت تسهیل مشاركت مردم در امر مدیریت بحران كرونا و نزدیك شدن به اهداف دولت الكترونیك بهداشت و درمان می تواند نقش مهمی را در مدیریت بحران كرونا ایفا كند.
اطلاعات مكانی شهروند-محور در رابطه با بحران كرونا بر این مفهوم استوار است كه شهروندان با استفاده از حواس پنجگانه خود می توانند همانند حسگرهای مصنوعی یا حتی بهتر از آنها اطلاعات در رابطه با بیماران، بیمارستان ها، خدمات بهداشتی و درمانی و غیره را با جزئیات بیشتر، بطور دقیق تر و با در نظر گرفتن شرایط مختلف بطور هوشمند جمع آوری كنند.
شهروندان می توانند بعنوان سنسورهای هوشمند شرایط بحرانی پیرامون خودرا رصد كرده و نقش بسیار مهمی را در جمع آوری اطلاعات مكانی مورد نیاز مدیرت بحران كرونا فراهم آورند. در بعضی موارد شهروندان می توانند در زمان كمتری نسبت به نیروهای دولتی اطلاعات شرایط بحرانی كرونا را در اختیار مسئولین قرار دهند. برای اینكه آنها در تماس با بحران مورد نظر و آشنا به محیط زندگی خود هستند، بدین سبب جزئیات را بیشتر و بهتر می دانند. باتوجه به مشاركت تعداد زیادی از شهروندان، این اطلاعات بطور دائم در حال افزایش و تغییر هستند. چنین اطلاعاتی بهتر می توانند شرایط لحظه ای بحران های ناشی از ویروس كرونا را نمایش دهند. همین طور تولید این اطلاعات توسط شهروندان می تواند روش سریع تر و كم هزینه تری را برای مدیریت بحران فراهم آورد.»
به گزارش روابط عمومی دانشگاه تهران در ادامه این مقاله آمده است: «علاوه بر حواس و سنسورهای شهروندی، ظهور و افزایش بیش از پیش سنسورهای مصنوعی مانند تلفن های هوشمند مجهز به دوربین ها، ضبط صدا و GPS در زندگی روزمره شهروندان، می تواند مشاركت شهروندان را در تولید، به اشتراك گذاری و استفاده از اطلاعات مكانی در مدیریت بحران كرونا به طرز چشم گیری افزایش دهد. بدین سبب مردم می توانند با استفاده از این فنآوری ها و دسترسی به اینترنت، اطلاعات بحران كرونا را بوسیله تلفن همراه، تبلت، كامپیوتر به صورت اشكال هندسی مختلف (نقطه، خط و پلیگون)، متن، تصویر، فیلم و صدا گزارش كنند و همین طور مبتلایان می توانند از لحاظ بهداشتی و درمانی درخواست كمك داشته باشند. مدیران بحران نیز امكان مشاهده این اطلاعات را دارند و می توانند تصمیم های كارآمدی را اتخاذ كنند.»
منبع: كمیاب آنلاین
این مطلب را می پسندید؟
(3)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب