خودآیینی علم در ایران گرفتار مشکل شده است

ببه گزارش کمیاب آنلاین، عضو هیات علمی موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی با بیان اینکه خودآیینی علم در ایران گرفتار مشکل شده است، به بررسی علل به وجود آمدن این مشکل پرداخت.

به گزارش کمیاب آنلاین به نقل از مهر، دکتر مقصود فراستخواه در مراسم رونمایی از جایزه قانعی راد که امروز در مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور انجام شد با اشاره به اینکه علم یک نهاد اجتماعی است و نااطمینانی های جهان ما را می کاهد، اظهار داشت: علم مستلزم خودآیینی است و از ابتدا دانشگاه ها خود تنظیم و self-governبودند؛ ولی در ایران خودآیینی علم گرفتار مشکل شده است.
وی دلیل این مشکل را استقلال نهادهای دانشگاهی دانست و اظهار داشت: یکی از علل عدم استقلال نهادهای دانشگاهی، دولت نفت سالار است. به سبب اینکه علم با بودجه های دولتی فعالیت کرده، گرفتار مشکل شده است.
عضو هیئت علمی موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی در مورد دلیل دوم این مشکل اظهار داشت: دولت معناسالار هم یکی از علل مشکل استقلال دانشگاه ها است. دولت خویش را به معنای حقیقت تمام می دانند و ایدئولوژی آن بر نعهادهای علمی سایه می اندازد.
وی اضافه کرد: دلیل سوم هم جامعه ضعیف و توسعه نیافته است که به سبب کم تری توسعه یافتگی تقاضای علمی ندارد. همینطور علت دیگر این مشکل ضعف در کنش علمی است.
فراستخواه با تأکید بر اهمیت کنش علمی اظهار داشت: همین کنش ها و کنشگری ها جامعه را می سازد. کنش علمی با جهان روایی و پی جویی حقیقت می تواند کمک نماید جهان علمی ساخته شود. از این کنش های علمی، علم توسعه می یابد و اجتماع علمی ایجاد می شود.
وی با اشاره به اینکه دکتر قانعی راد با کنش علمی به خودش معنا می داد، اضافه کرد: علم برای قانعی راد پاسخی به معنای «بودن» بود. همینطور او به حقیقت علمی وفادار بود و این یکی از فضیلت های قانعی راد بود.
وی در مورد دکتر قانعی راد اظهار داشت: باریک بینی و انتقاد دکتر قانعی راد با مهربانی همراه بود و مهربانانه و جدی نقد می کرد. همینطور یکی دیگر از فضیلت های وی تاب آوری بود.
برگزاری بیست و پنجمین دوره جایزه ترویج علم در جامعه کوتاه مدت ایران، فضیلت است
عضو هیئت علمی موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی اشاره کرد: امروز انجمن ترویج علم به جایی رسیده است که بیست و پنجمین دوره جایزه را اعطا می کند. این اتفاق در جامعه ای که به «جامعه کوتاه مدت» مشهور است، یک فضیلت شمرده می شود.
وی اضافه کرد: انجمن ترویج علم با این تلاش ها درحال ایجاد یک حافظه جمعی است.
فراستخواه پیشنهاد نمود که جایزه قانعی راد در سطح نخبه گرایانه نماند و به محققان گم نام و جوان خارج از تهران که ابتکارات مهمی دارند هم توجه گردد تا صدای دانشمندان ناشناسی به جامعه برسد.
جامعه شناسان بدنبال آن هستند که به بهبود زندگی مردم کمک کنند
دکتر سید حسین سراج زاده هم در این مراسم، با تأکید بر اینکه ترویج علم انتقال علم به بیرون از دانشگاه و بین مردم است، در مورد ارتباط جامعه شناسی و ترویج علم اظهار داشت: گفت: جامعه شناسی با زندگی روزمره و با کنش های افراد مختلف در جامعه برای تحول و تغییر اجتماعی ارتباط دارد و جامعه شناسان با سلایق مختلف بدنبال آن هستند که از وضعیت موجود به سمت شرایط بهتر حرکت کرده و به بهبود زندگی مردم کمک نماید.
وی اشاره کرد: لازمه حرکت به سمت شرایط بهتر، تخیل جامعه شناسانه است تا در میان ساختارهای موجود، امکان های مختلف و ظرفیتهای مختلف برای حرکت به سمت زندگی بهتر را پیدا کنند و برای این کار لازم است که پیوندی نزدیک با جامعه برقرار شود.
استاد جامعه شناسی دانشگاه خوارزمی اشاره کرد: برای پیوند جامعه شناس با جامعه دو راه وجود دارد یکی اینکه جامعه شناس به سمت جامعه شناسی سیاست گذار برود و دیدگاه های جامعه شناسی را به نظام های تصمیم گیر وارد کند. جهت دیگر آننیز رفتن به سمت جامعه مدنی و ارتباط با سازمان های مردم نهاد و جنبش های اجتماعی برای تغییر است.
وی اضافه کرد: اگر این مسیرها را مسیر اصلی بدانیم یکی از طریق های مهم آن حضور در رسانه ها است. علوم اجتماعی ایران در این راه نقش خویش را با وجود محدودیت ها به سمت هر دو مسیر رفته است.
سراج زاده با اشاره به اینکه دکتر قانعی راد به عنوان یک جامعه شناس در دوران فعالیت خود در هر دوی این مسیرها حرکت کرد، اظهار داشت: قانعی راد هم به عنوان جامعه شناس با سیاست گذار ارتباط برقرار کرد و هم در رسانه ها حضور داشت و هم با تاسیس انجمن جامعه شناسی ایران کمک کرد به ارتباط با جامعه کمک کرد.
وی ابراز امیدواری کرد که اعطای جایزه قانعی راد کمک نماید تا جامعه شناسان ایرانی نقش بهتری در کارهای ترویجی داشته باشند.

آخرین مطالب مرتبط